ساز و کار هنر (کاوشی روان‌شناختی)

سخن از «هنر» و «هنرها» و جستجو در این راه را پایانی نیست. این کتاب در ادامه تمامی کوشش‌های نظری و عملی، با در نظر داشتن تمام هنرها، در پی بررسی شماری از پرسش‌ها درباره هنر و گونه‌های مختلف آن است. برخی از این پرسش‌ها فلسفی‌اند: چه عاملی چیزی را به هنر بدل می‌کند؟ آیا هر چیزی می‌تواند هنر باشد؟ آیا ما به واسطه هنر احساسات و هیجاناتی «حقیقی» را تجربه می‌کنیم؟ چرا به دنبال آن هستیم و حتی استقبال می‌کنیم که از طریق هنر اندوه و ترس را تجربه کنیم، با وجود آنکه در زندگی واقعی تلاش می‌کنیم تا گرفتار این احساسات نشویم؟ آیا در ارزیابی‌های زیبایی‌شناسانه هیچ‌گونه معیار حقیقی عینی وجود دارد؟ چرا آثار جعلی را کم‌ارزش می‌دانیم حتی وقتی مخاطبان عادی یا متخصص ناتوان از تمایزگذاری میان آنها و آثار اصیل هستند؟ آیا آثار داستانی همدلی و درک ما را نسبت به دیگران افزایش می‌دهند؟ آیا هنر جنبه درمانی دارد؟ همچنین پرسش‌هایی که محدود به کارشناسان نمی‌شود و هر عقل سلیمی نسبت به آنها کنجکاو است: آیا فراگیری نواختن ساز بهره هوشی کودک را بالا می‌برد؟ آیا هر بچه‌ای می‌تواند خالق هنر مدرن باشد؟ آیا استعداد ذاتی است یا حاصل تربیت و آموزش؟ هدف این کتاب این است که معماها و نادانسته‌هایی درباره هنر را در هرکجا که ردّی از آن وجود دارد، بررسی کند. این مطالعه با تکیه بر روش پژوهش تجربی و بهره‌گیری از روش‌های علوم اجتماعی (مصاحبه، آزمایش، جمع‌آوری داده، تحلیل آماری) می‌کوشد تا نوری بر این مسائل بتاباند. این بررسی نشان می‌دهد مردم عادی، در قالب زیبایی‌شناسی شهودی، چگونه به این پرسش‌ها می‌اندیشند و چرا اینگونه می‌اندیشند؛ این کتاب نشان خواهد داد که چگونه پژوهش‌های روان‌شناختی درباره هنرها در روشن ساختن چنین موضوعاتی مؤثرند و اغلب در برابر این پرسش‌ها به پاسخ‌هایی غافلگیرکننده دست می‌یابند.